Ceyhan’dan Tuna’ya Akan Şiirleriyle: Ali Akbaş

Güncelleme: 8 Eylül 2020

1942 yılında Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi Maraba (Çatova) köyünde doğdu. İlkokula köyünde, ortaokula Elbistan’da, liseye Maraş’ta devam etti. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yüksek öğrenimini tamamladı. Çeşitli lise ve yüksek okullarda öğretmenlik ve idareciliğin ardından, Hacettepe Üniversitesi’nde Türk Dili okutmanı olarak uzun yıllar görev yaptı ve 1996 yılında emekliye ayrıldı.

İlk şiiri “Koşma”, Maraş’ta çıkan Engizek Gazetesi’nde yayımlandı (1960). Yazım hayatı boyunca Divan, Öncüler, Doğuş, Kanat Edebiyat, Kardaş Edebiyatlar, Töre, Erguvan, Türk Edebiyatı, Dolunay gibi dergilerde şiirleri yer buldu. Ankara’da çıkan Doğuş (1982-84) ve Kanat (1992-93) dergilerinin genel yayın yönetmenliğini yaptı. Radyolar için eğitim ve edebiyat programları hazırladı. “Kız Evi Naz Evi” (1969) piyesi radyo tiyatrosuna uyarlandı. Ali Akbaş, halen Genel Başkan Yardımcısı olarak çalıştığı AVRASYA Yazarlar Birliği’nin yayın organı olan Kardeş Kalemler Dergisini çıkarmaktadır.

Ağırlıklı olarak toplumsal meselelerle ilgili yazdığı şiirlerinde, geleneksel ve modern üslupları ustalıkla kullandı, herhangi bir kalıba ve ölçüye sürekli bağlı kalmadı. Karmaşık toplumsal yaraların iç yüzünü, aşina olunan kelimeleri kullanarak ördüğü şiirlerindeki eşsiz desenlerle gözler önüne sermiştir.

Merkür’e, Merih’e başladı sefer,
Hâlâ semer yapar Maraşlı Ejder.

Şöhretler Terzihanesi

Türk dünyasını da sıklıkla işlediği şiirlerinde; Ceyhan, Aral, Tuna gibi metaforik manalar yüklediği coğrafi karakterler üzerinden memleket hasretini dile getirmiştir.

Sirkeci’den tren gider
Varım yoğum törem gider
Tuna bizden utanır
Biz Tuna’dan
Yüzüne kapatır ellerini
Aldırma be Tuna’m
Yiğit çıplak doğar anadan

Göç

Başörtüsü ve Göç gibi bestelenmiş şiirleri geniş kesimlerce bilinmektedir.

Ödülleri

1. Lise yıllarında Maraş Lisesi Marşı olarak kabul edilen şiiri yazmıştır.
2. Türkiye Yazarlar Birliği tarafından Kuş Sofrası adlı kitabıyla Çocuk Edebiyatı dalında Yılın Şairi seçilmiştir. (1991)
3. Yunus Emre Yılı dolayısıyla İstanbul’da gerçekleştirilen XII. Dünya Şairler Toplantısı’nda bir plaketle ödüllendirilmiştir. (1991)
4. Kazakistan’ın başkenti Almatı’da gerçekleştirilen II.Türk Dünyası Şiir Şöleni’nde Mağcan Cumabayulı Ödülüne lâyık görülmüştür. (1993)
5. Kosova’da yayınlanan Türkçem Çocuk Dergisi tarafından yılın ödülü verilmiştir. (2004)
6. İtalya’nın Venedik şehrinde düzenlenen 57. Şiir Bienali’nde (2005) ve 20. Moskova Kitap Fuarında Türkiye’yi temsil etmiştir (2007).
7. 20. Moskova Kitap Fuarı’nda (2007) ve Frankfurt Kitap Fuarı’nda (2008) onur konuğu olarak şiirleriyle ülkemizi temsil etmiştir.

Ali Akbaş Eserleri

1. Masal Çağı (şiirler – 1983)
2. Kuş Sofrası (şiirler – 1991), Mariya LEONTİÇ tarafından 2000 yılında Makedonca’ya çevrilmiştir.
3. Gökte Ay Portakaldır (masal – 1993)  
4. Kız Evi Naz Evi (piyes – 1969)