Simon Canaşia Müzesi’ne Götürülen İki Maraş Steli
Güncelleme: 12 Ağustos 2020
Maraş’tan Tiflis Simon Canaşia Müzesine
Rusya’nın Halep konsolosluğunda görev yapan Albay Lundqvist, 1880 yılında Kuzey Suriye’ye yaptığı bir gezi sırasında uğradığı Maraş’ta, Amerikan misyonunun önünde gördüğü iyi korunmuş antik bir rölyef dikkatini çekmişti.
1899’da Rusya Arkeoloji Topluluğu’na ilettiği mektupla öğreneceğimiz üzere Lundqvist, ısrarla Amerikalılardan bu eserin bulunduğu yer hakkında bilgi talep etmiş ancak Amerikalı misyonerler kendisine rölyefin kaynağı hakkında en küçük bir bilgi vermemişlerdi. Yılmayan Albay, misyonun önüne oturarak o dönemler için sıradışı ve hakkında pek az şey bilinen bu Hitit eserinin resmini çizmeyi başarmıştı.
Albay Lundqvist kişisel merakı ve yerel halkın yönlendirmesiyle şehirde başka benzer eserler armaya baslar. Dört tane stel parçası ve daha önce bilinmeyen bütün bir rölyef bulur. Ağır oldukları için bulduğu eserlerden sadece iki küçük stel parçasını Gürcistan’a nakledilmek üzere Halep’e gönderir.
1 Numaralı Stel Parçası
| Müze | Simon Canaşia Müzesi (Gürcistan Devlet Tarih Müzesi) |
| Dönem | Geç Hitit |
| Edinme Tarihi | 1880 |
| Edinme Şekli | Rusya’nın Halep Konsolosu tarafından Maraş’ta bulunarak Gürcistan’a iletiliyor |
| Yöre | Anadolu, Maraş |
| Malzeme | Bazalt |
| Boyutlar | Y: 48 cm ; G: 32 cm |
| Türü | Taş Rölyef |
Halen Tiflis’te Simon Janashia Müzesi’nde sergilenmekte olan bazalt taşa işlenmiş bu stel parçalarından ilkinde, omuzundan iple astığı bel hizasında duran heybesiyle sakallı bir erkek figürü resmedilmiş. Sol elinde buğday başkalarını ve bir salkım üzümü bir arada tutan figürün önünde üç ayaklı sehpa yer alıyor. Sehpanın üstünde tabaklar ve tabakların üstünde yiyecekler görülüyor.
2 Numaralı Stel Parçası
| Müze | Simon Canaşia Müzesi (Gürcistan Devlet Tarih Müzesi) |
| Dönem | Geç Hitit |
| Edinme Tarihi | 1880 |
| Edinme Şekli | Rusya’nın Halep Konsolosu tarafından Maraş’ta bulunarak Gürcistan’a iletiliyor |
| Yöre | Anadolu, Maraş |
| Malzeme | Bazalt |
| Boyutlar | Y: 24 cm ; G: 42 cm ; K: 7,92 cm ; A: 93 kg |
| Türü | Taş Rölyef |
Maraş’tan götürülüp Tiflis Simon Canaşia Müzesinde sergilenmeye devam eden ikinci stel parçasında, sol tarafta kısmen gözüken sakallı bir erkek sol elinde bir kap sağ elinde bir asa ile oturur vaziyettedir. Bu kişinin önünde genç bir erkek bulunmaktadır. Genç erkeğin omuzunu saran el, stelin kırık olan sağ tarafında bulunan oturmuş vaziyette başka bir kişiye ait olmalıdır.
Dünyanın ünlü müzelerinde yer alan diğer Maraş eserlerinin listesi için bu yazıya göz atabilirsiniz.
Kaynaklar
- Stefan Przeworski – Moskova ve Tiflis’de Maraş Eserleri, 1934
