Boğazkale Dulkadiroğlu Konağı
Güncelleme: 29 Nisan 2021
Dulkadiroğulları Beyliği, Elbistan ve Maraş merkezli geniş bir bölgeye hükmettiği dönemlerde, birçok şehri imar etmiş, önemli eserler bırakmışlardır. 1515 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından yıkılışından sonra, Anadolu’nun farklı bölgelerine dağılan Dulkadiroğlu hanedanı mensupları gittikleri yerlerde atalarından önemli izler taşıyan eserler yapmaya devam etmişlerdir.
Bu eserlerden bir tanesi de 1664 yılında Çorum’un Boğazkale ilçesinde inşa edilen Dulkadiroğlu Konağı’dır. Dulkadiroğulları soyundan gelen Dölarslan ailesine ait olan konak Osmanlı döneminde inşa edilmiş olsa da Dulkadiroğulları ismiyle anılmaktadır. Ağaların Konağı olarak da bilinir.
8000 m2 alanda bahçe, haremlik, selamlık, fırın ve hamam gibi bölümlerden oluşan konak, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Dulkadiroğulları Konağı’nın selamlık kısmı, 2012 yılından beri Hitit Üniversitesi Hitit Uygarlığı Uygulama ve Araştırma Merkezine ev sahipliği yapmaktadır.
Yolu Maraş’tan geçen seyyahların notlarını Türkçe’ye çevirip yayınlarken seyahatnamelerin birinde bu konağın sahiplerine rastladım. İngiltere Parlamento üyesi Earl Percy’nin Anadolu’ya yaptığı seyahatlerinde 1897 yazında Boğazkale’den geçer. Asya Türkiye’sinde Günlük Notları ismiyle 1898 yılında yayınladığı kitabının ilgili bölümleri aynen şu şekildedir.
Sungurlu ve Boğazköy (Boğazkale) arasında uzanan ova buğday ve kenevir tarlaları ile kaplıydı. İrili ufaklı birçok müreffeh köy gördüm bu yolda. Hedefimize vardığımızda Maraş ve Albistan (Elbistan) Sultanlarının (Dulkadiroğulları) soyundan gelen çok varlıklı bir toprak sahibi olan Ziya Bey bizi karşılayıp ağırladı. 30’lu yaşlarda olmasına rağmen 10 yaş daha genç gösteriyordu. Alışılmışın dışında uzun ve yağlanmış saçları karışıklık anlarında fesinden kayıp gözünü kapatacak gibi duruyordu. Dört tane eşin mutlu sahibi olarak, misafirlerinin bekar olmasını hayretle karşılamış, konuşma aralarında bekârlığımızı sürekli gündeme getirmişti.
Earl Percy, sonraki yıllarda birkaç kez daha Türkiye turuna çıkacak, bu turların birinde Maraş’tan da geçecektir.
Merhaba Yusuf Bey,
Sözünü ettiğiniz İngiliz gezginin kitabı Türkçe’de var mı acaba?
Öte yandan Ziya Bey hakkında C. W. CERAM çok güzel bilgiler verir TANRILARIN VATANI ANADOLU kitabında.
Sungurlu’nun adı daha önce Budaközü idi.
Budaközü ise bugünkü Boğazkale içinden geçen ve binlerce yıl Hititlere su kaynağı ve ovaya bereket saçan deredir.
Budaközü adı aslında iki kere Dulkadiroğlu beyliği yapmış olan Şah Budak Bey’den gelir.
Ben iki yıldır Hattuşa’da, Boğazkale’de yaşıyorum, yolunuz düşerse beklerim.
Muhabbetle,
Recep Bey, İngiliz Gezgin’in kitabı Türkçe’ye verilmemiş malesef. Hatta benim Maraş bölümleri çevirisi dışında kısmi çeviri de gözüme çarpmadı.
Sungurlu’nun eski isminin Şah Budak Bey’den geliyor olmasıyla ilgili katkınız çok kıymetli oldu. Teşekkürler.