Teleme: Bir Çoban Aşı

Güncelleme: 13 Kasım 2020

Doğada tüketilen yiyecekler ayrı bir tat verir insana. Dağda, kırda, ormanda yenilen kuru ekmek bile damaklarda unutulmaz tat bırakır. Bu yüzdendir belki de çobanların yediği her şeyden tat alması, pilavların en güzeline çoban pilavı denmesi.

Bugün Akdeniz ve Ege kıyı şeridi dışında çok fazla bilinmeyen, olgunlaşmamış ham peynir türü ile aynı isme sahip bir çoban yemeğini, telemeyi, tanıtacağım sizlere. Çoban yemeği dedik ama kırsalda hayvancılıkla uğraşan ailelerin sofralarını da süsler bu lezzet.

Keçi sütü ve yabani incirle birlikte yapılan bu lezzet, Pazarcık, Türkoğlu, Dulkadiroğlu ve Nurhak başka olmak üzere Maraş’ın her yerinde bulunan keçi yetiştiricilerince bilinir. Yabani incir meyvalarının olgunlaşmaya başladığı temmuz ayından sonra yapılması mümkün ama genellikle en güzel aromaya sahip keçi sütünün elde edildiği sonbahar aylarında tüketilir. Bu lezzeti tüm yıl tatmak isteyenler, mevsiminde bir tülbent üzerine akıtıp kuruttukları incir sütünü yıl boyu maya olarak kullanıyorlar.

Keçi sütü sağılır sağılmaz pişirilmeden ilk sıcaklığı ile bakır bir kaba alınır ve içerisine taze incir dalları kırılarak incir sütü akıtılır. Hayvanın dolayısıyla sütün sağlıklı olduğuna emin değilseniz, kaynamış sütü sağım sıcaklığına kadar ılıtarak da teleme mayalayabilirsiniz.

Tenceredeki keçi sütü incir dalları yardımıyla karıştırılarak hızlı bir şekilde mayalanması sağlanır. Birkaç dakika içerisinde sütün mayalanarak koyulaştığına şahit olacaksınız. Koyu yoğurt kıvamında telemeyi hazırlamak bu kadar hızlı ve rahat. Dilerseniz üzerine pekmez, ceviz, fıstık veya kuru üzüm ekleyerek tatlı niyetine de tüketebilirsiniz.

UHT mi pastörize mi diye şehirli kaygılarına düşmeden sütün en doğal haliyle yapılan, yaylalarımızdaki çobanlara güç veren, dizlerine derman olan telemeyi ölmeden önce yenecekler listenize eklemenizi öneririz. Süt, yoğurt ve peynir arası yoğun bir aromaya sahip telemenin tadını tarif etmek zor tecrübe etmek, denemek lazım.

Ben ilk defa eşimin uzun süre öğretmen olarak görev yaptığı Maraş’ın en güzel köylerinden bir tanesinde, Pazarcık Sadakalar’da, Cuma Abi’nin elinden tattım bu lezzeti.

Yolunuz Kahramanmaraş’a düştüğünde, özellikle günbatımına yakın Pazarcık, Çağlayancerit, Türkoğlu güzergahında iseniz yol kenarında yaylımdan dönen bir keçi sürüsü görmeniz an meselesidir. O vakit mola verip, çobandan size teleme yapmasını isteyebilirsiniz.

Unutmayın “çobanın gönlü olursa tekeden¹ teleme çalar.”

¹Teke: Erkek Keçi