Ayakların Rahatı İçin Nasır Tutan Eller: Yemeniciler
Güncelleme: 23 Eylül 2018
Tarihi Maraş Çarşıları’nda en yaygın şekilde icra edilişini görebileceğiniz geleneksel el sanatı yemeniciliktir. Bakırcılar, Semerciler ve Suk-i Maraş Çarşısı’nın doğuya açılan sokaklarında adımlarken yüzlerce yıldır aynı yöntemlerle mesleğini icra eden yemeni ustaları ansızın karşınıza çıkabilir.
Bir zamanlar Anadolu’nun en önemli meslek grupları arasında yer alan ancak endüstriyel ayakkabı imalatı karşısında birçok şehirde unutulmaya yüz tutan yemenicilik, Kahramanmaraş’ta birkaç aile tarafından devam ettirilmektedir. Bu ailelerden bir tanesi Koparlar. 19. yy başlarında Salman Usta ile başlayıp nesiller boyu mesleği sürdüyorlar. Ailenin pek çok ferdi bugün tarihi Maraş Çarşıları’nda yemenicilik mesleğini icra ediyor.
Doğal ve Ergonomik
Gösterişten önce ayağın rahatlığına önem veren tasarımlara sahip yemeniler, konforuna düşkün doğal ürünlere meraklı geniş bir kesimden ilgi görmektedir. İmalatında tamamen doğal deri, ip ve boyaların kullanıldığı Maraş Yemenileri, seker hastaları, hamileler, alerjik ve ortopedik rahatsızlığı olanlar tarafından da sıklıkla tercih edilmektedir.
Kahramanmaraş’ta üretilen ürünler bugün internet ve bayilik kanallarıyla sadece Türkiye’ye değil tüm dünyaya yayılmış durumdadır. Büyük İskender, Harry Potter ve Yüzüklerin Efendisi gibi sinema endüstrisinin dev yapımlarında da Maraş Yemenileri kullanılmıştır.
Yemeninin tabanında manda, taban astarında koyun, ayağın üstünü saran saya kısmında dana ve sayanın kenarlarını çeviren biye olarak adlandırılan bölümünde ince keçi derisi kullanılır. Tüm bu parçalar balmumu ile kaplanmış pamuk ipliği ile dikilir.
Nasırlı Ellerin Ürünü
Tamamen el emeği olan yemenilerin imalatında biz, iğne, muşta, kesme bıçağı, dönder ağacı ve ahşap kalıp gibi muhtelif aletler kullanılır.
Yemeni, çarık, nakışlı yemeni, motifli yemeni, edik ve kelik gibi farklı modelleri imal eden Maraş yemeni ustalarını Kahramanmaraş gezinizde ziyaret edebilir, yüzlerce yıldır ayaklar rahat etsin diye elleri nasır tutan ustaların deriye şekil verişini izleyebilirsiniz. Gezinizi daha rahat devam etmek için ayağınıza bir çift Maraş çarığı geçireceğinize eminim.
Kapak Fotoğrafı: Fatih Kopar
