Maraş Alman Misyonu’ndan 8 Kasım 1916’da Yazılan Mektup
Güncelleme: 10 Temmuz 2019
Doğu’da Hristiyan Sevdası İşleri Alman Yardım Kuruluşu
1895 yılındaki Ermeni olaylarının hemen ardından, 1896 yılında Pastör Ernst Lohhman ve Dr. Johannes Lepsius tarafından Frankfurt’ta kuruldu. İlk yıllarında sadece Osmanlı topraklarında faaliyet yürüten kuruluş, Ermeni azınlıkların yoğun olarak yaşadığı şehirlerde yetimhane, okul ve hastaneler kurdu. Günümüzde Doğu’da Hristiyan Yardım Kuruluşu ismiyle Ermenistan, Lübnan, Irak, Suriye ve Almanya’da faaliyetlerine devam etmektedir. Maraş’taki faaliyetlerine de 1896 yılında başlayan kuruluş hastane dışında, yetimhane ve eğitim işleriyle de uğraşmıştır. Kuruluş o dönemler Maraş’ın önemli binalarının, sokaklarının ve sosyal dokusunun yansıtıldığı çok sayıda kartpostal basarak tüm dünyaya dağıtmıştır.
Gündoğumu Dergisi
Alman Yardım Kuruluşu’nun 1899’da yayın hayatına başlayan Gündoğumu isimli aylık dergisi o dönemler tüm misyonlarından mektup, fotoğraf ve haberler içeren bir yayın politikası izlemiş. Derginin neredeyse 1919’a kadar olan tüm sayılarında Maraş’tan haberler ve bilgi notları yer almaktadır. Aşağıdaki yazı, derginin 1917 Ocak sayısında yayınlanmış olan mektubun tarafımdan yapılan tercümesini içermekte olup, Maraş Alman Hastanesi ve Alman Yetimhanelerinin o dönemki durumlarına ilişkin son önemli bilgiler içermektedir. Başlıkta Alman Hastanesi‘nin yer aldığı görsel de mektupla birlikte 1917 tarihli dergide yayınlanmıştır.
Alman Askerlerimiz Salem Hastanesinde
Maraş, 8 Kasım 1916
Uzun süredir memleketimize hizmet etmek istiyorduk. Tanrı şimdi burada yoldaşlarımızın bulunduğu Türkiye’de bu şansı bize sundu.
Buraya tam bir gün uzaklıktaki demiryolu inşaatında işçileri koruyan Alman birliği, iki azılı düşmanın, dizanteri ve sıtmanın pençesine düşmüş. Doğu ve batı cephelerinde uzun süredir savaşan birkaç asker kurtulamayarak oracığa defnedilmiş. Yarıdan fazlası ise ağır şekilde hasta. Bu hastalar nakledilebilir hale gelir gelmez, kendileri Maraş’a taşıyarak burada tedavilerine devam edebileceğiz.
Daha önce ciddi sıtmaya yakalananlar ancak anlar. Askerler yabancı topraklarda Almanlarınki gibi temiz bir ev buldukları için ne kadar mutlular. Her on dört günde bir çamaşır balyaları ile birlikte Bethel’e (Alman Yardım Kuruluşu’nun Yetimhanesi) kendileri için büyük bir zevk kaynağı olan Türk Hamamı’na gidiyorlar. Onları hamama çağıran zil çalmadan çok önce sabırsızlık içinde hazırlanıp beklemeye başlıyorlar. Akşamları güzel Almanca şarkılarımız sıklıkla duyuluyor. (Türk ya da Ermeni) Komşularımız, hastanede mutlu şekilde Almanca şarkı söyleyenlere bakarak şaşkınlık içerisinde başlarını sallıyorlar.
Sabah ve akşamları Papaz Zeller önderliğinde dualar ediyoruz. “Ruhumu Korkut” şarkısını ne kadar sıklıkla söylememizi önerirsin? Çok seviyorlar bunu. Pazar sabahı ağır bir hasta kalp yetmezliğinden öldü. Kollarıma uzanıp son nefeslerini almaya hazırlanırken bana şöyle dedi: “Şimdi dua etmem lazım. Rahibe Paula! Papaz’ın ne dediğini hatırlıyor musun?” Ölmeden yarım saat önce, Tanrı’nın sözleriyle ilgileniyordu. Sadece beş gündür bizimle birlikteydi. Onu hastane bahçesindeki kardeş mezarlığına defnettik.
Öğleden sonraları hastaları genellikle, sessiz bir köşede Yeni Ahit’i okurken bulursun.
Yakın zamanda Bethel’den Rahibe Adele, küçük yetimlerle hastaneyi ziyaret etti. Çocuklar şarkılar söylediler ancak gördükleri yabancıların ellerini sıkmadılar. Birçoğu kısacık hayatlarında büyük acılar yaşamışlardı, bu davranışlarından ötürü suçlanamazlardı. Askerler yetimlere naneli kurabiye dağıtmaya başlayınca, onların kalplerini kazandılar. Evinde sekiz çocuğu bulunan hasta bir asker gözyaşlarını tutamadı.
Bu yeni hizmetimiz anavatandaki dostlarımızı mutlu edecektir. Bunları göz önünde bulundurarak beyefendiler ihtiyaç duyduğumuz konularda bizlere yardımcı olurlarsa minnettar oluruz. Zira sıtma ateşi yoldaşlarımızın birçoğunun gücünü kırmış durumda. İyi beslenmeleri şart. Gıda fiyatları buralarda inanılmaz şekilde yükseliyor. Bizi bu kutsal görevle sorumlu kılan Tanrı, ihtiyaçlarımızı da giderecektir. Burada Alman askerlerimizin ruh ve bedenleri için yaptığımız hizmette O’na güveniyoruz.
Kalbi selamlar,
Rahibe Paula.
