Acı Suyla gelen Şifa: Ekinözü İçmeleri

Güncelleme: 3 Ocak 2020

Birbiri ardına sıralanmış üç su kaynağı düşünün Kahramanmaraş’ın Ekinözü ilçesinde. İçenlere ve banyo yapanlara şifa dağıtan üç kaynak… Bugün hep birlikte Ekinözü İçmeleri avucumuza nakşedelim, eski adıyla Celâ’da kısa bir tur atalım hadi!

Kahramanmaraş’ın Ekinözü ilçesine bağlı Aşağı İçme, Orta İçme ve Yukarı İçme adında üç mahalle varmış. Sağlık turizmine açık, yerli turist ağırlayan bu sade ilçeye can katarmış. Sağlığı veren, turisti çeken nedir diye sorar gibisiniz. Cevabı:  Acı su… Adı acı ama tadı bildiğimiz acılardan değil. İçinde barındırdığı metaller ve mineraller nedeniyle ağızda bıraktığı madeni tattan dolayı halk acı su demiştir bu kaynaklara. Binbir derde devasıyla meşhur kıymetli bir nimetmiş. Buralarda binlerce yıldır mahalle çeşmesinden şifa akıyormuş. Efsaneymiş gibi anlatmaktansa hadi gelin içindeymiş gibi tanıtayım sizlere.

Ekinözü ilçe merkezine en yakın olan kaynak 2 km uzaklıkta bulunan Yukarı İçme. Aşağıya doğru aynı yol üstünde uzanıyor diğer ikisi de. İlçe merkezine Orta İçme 2,5 km, Aşağı İçme ise 4 km uzaklıkta. Ekinözü’ne vardığınızda bütün tabelalar içmelere ayarlıdır. Geniş yollar sizi hep içmelere ulaştırır. Dilerseniz Yukarı İçme’den başlayıp Orta ve Aşağı İçmelere doğru sırayla tanımanız mümkün. Birbirine kısa mesafede olması seçim yapmak için görüp karar verme lüksü sunuyor bizlere.

Yapılan analizlere göre üç kaynaktan da çıkan sular kimyasal ve fiziksel özellikleri bakımından birbirine benzer. Her üç içme kaynağının sularında kalsiyum, magnezyum, demir, sodyum, karbondioksit, bikarbonat gibi maden ve mineraller bulunur. Renksiz, kokusuz ve berraktır. İçinde bulunan demir ve diğer mineraller suya değil ama bir gün içerisinde çöktükleri zaman bulundukları kaba ve çeşmenin döküldüğü yere kırmızı bir renk bırakmaktadır. Bu kaynaklar kimyasal sınıflandırmaya göre; bikarbonatlı (HC0 3 ), kalsiyumlu (Ca+2) ve magnezyumlu (Mg+2) sular grubuna girmektedir. Fiziksel sınıflandırma göre ise hipotermal ve hipotonik sular grubunda yer alırlar. Soğuk diyebileceğimiz 13 °C civarında sıcaklığa sahiptirler. 3000-4000 mg/lt arasında değişen yüksek mineralizasyon oranına sahiptirler.  Yukarı içme 0,96 lt/sn, Orta İçme 0,66 lt/sn, Aşağı İçme ise 0,41 lt/sn debiye sahiptir. Yılın her döneminde kaynakların üzerine yapılan çeşmelerden aynı debi ile akarlar.

Nerede Kalınır

Başta Güneydoğu olmak üzere, Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Doğu Akdeniz bölgelerindeki Gaziantep, Adana, Şanlıurfa, Diyarbakır, Malatya gibi birçok ilden yılda yaklaşık 50.000 ziyaretçi bu içmeleri şifa bulmak için ziyaret etmektedir.  Dışardan gelen ziyaretçiler büyük çoğunluğu oluşturur ve genelde hem mevsim şartları hem de okulların tatil olması nedeniyle yaz aylarında yoğunluk yaşanır.

Sanılanın aksine burayı ziyaret etme sebebi olan acı su ücretsizdir. Dileyen çeşme başında avuç avuç içebilir, dileyense sürahisine bidonuna doldurup yanında götürebilir. İçmelere çevre illerden gelen ziyaretçiler suya değil konaklama ve yemek gibi diğer ihtiyaçlarına para harcarlar. Şifa bulmak için dışardan gelenler genelde bir hafta ile bir ay arasında değişen sürelerle konaklarlar.

Alt ve orta gelir gurubuna hitap eden düşük bütçeli çok sayıda otel ve pansiyon bölgede bulunmaktadır. Çocuklar için oluşturulmuş küçük lunapark, çay bahçeleri, oyun salonları gibi ekstra hizmetler de İçmeler de yüksek sezon da mevcut. Yöre halkı ve yakın ilçelerden şifa arayanlar genelde günübirlik ve konaklamasız içmeleri ziyaret ederler. İçmelerdeki otel ve pansiyonlar ile diğer tesislerin iletişim bilgilerine Ekinözü Belediyesi’nden ulaşabilirsiniz.

Acı Suyun Kullanımı

Bu bol mineralleri sulardan, adından da anlaşılacağı üzere genelde içerek yararlanılmaktadır. İçme kürü olarak; böbrek, idrar yolları, safra kesesi, mide, bağırsak, basur, nefes darlığı, iç guatr, şeker, karaciğer ve damar sertliği rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Etrafta su içtikten sonra zıplayanları, koşturanları görürseniz bilin ki böbrek taşı düşürmeye çalışıyordur.

Az da olsa banyo kürü uygulaması da yapılmaktadır.   Banyo kürü şeklide ise romatizma, stres, cilt hastalıkları, kronik bel ağrısı şikâyetleri, yumuşak doku zedelenmeleri ve eklem burkulmaları, ortopedik operasyonlar, beyin ve sinir cerrahisi sonrası gibi uzun süreli hareketsiz kalma durumları ve spor yaralanmalarında tamamlayıcı tedavi unsuru olarak kullanıldığı belirtilmektedir. Banyo yapmak isteyenler için modern tesisler maalesef yok. Aşağı İçmede kendine ait kaynağı olan bir otel, hamamında banyo hizmeti de vermektedir. Bu otel dışında banyo yapmak isteyenler, kaldıkları pansiyona çeşmelerden su taşıyıp kendi imkânları ile ısıtarak ya da soğuk şekilde banyo yapabilirler.

Orta İçme’de çeşmeden ayrı olarak, çamur banyosu şeklinde kullanılan başka bir kaynak da mevcuttur. Bu kaynağın 1990’larda bölgede görev yapan bir kaymakamın kayınvalidesinin uzun yıllar muzdarip olduğu bir cilt hastalığını birkaç uygulama ile iyileştirdiğini yöre halkı anlatır.

Aynı zamanda içme suları elle gelişigüzel şişelenerek Elbistan, Afşin gibi çevre ilçelerde ve Ilıca gibi bir diğer sağlık turizmi merkezinde satılmaktadır. Bu şekilde şişelenen sular içindeki çözünmüş maddelerin bir gün içerisinde tortullaşarak şişeninin dibine çökmesi nedeniyle daha uzaklara gönderilememektedir.

Acı su hakkında bu kadar bilgi verdikten sonra tekrar İçmelerdeki günlük hayata dönelim. İçlerine baktığınızda özensiz düzenlenmiş piknik alanları, ekonomik fiyatlarla konaklayacağınız pansiyonları, pazar gibi kurulmuş butik çarşıları ile mini mini 3 mahalle… Mineralli suların kesilmeksizin aktığı çeşmeler halka ve misafirlere hizmet için özenle yapılmış.

Ne Yenir Ne İçilir

Akan acı suyun yukarıda saydığımız şifaları duvarlara anıları olan özel bir fotoğraf gibi asılmış. Birçok iç hastalığına iyi gelen suyun bir de içiliş usulü var. Tadını garipseyenlerin şifa bulmak için ilk başta ürettiği formül olsa gerek bu usul. Çeşmelerin hemen yanı başında bulunan tatlıcılara oturabilir, birbiri ardına sıcak yağla buluşarak kızaran halka tatlıların cızırtısı eşliğinde masanıza gelen içme suyunun acısını tatlının tadıyla bastırabilirsiniz. Bunun yanında bir de içme tavası vardır ki, eğer hazırlayan fırına acı olmasın demediyseniz yangınınızı söndürmek için acı suya koşturur sizi. Çevre köylerden günlük gelen et ve süt ürünlerini, balı, meyve ve sebzeleri içme çarşılarında bulabilir, her öğününüzde güvenle tüketebilir, evinize dönerken yanınızda bu doğal ürünlerden götürebilirsiniz.

Lüks otelleri, pahalı mağazaları bir kenara bırakıp; ormanlar arasında doğal güzelliği, temiz havası, binlerce yıldır akmaya devam eden maden suyu ile samimi bir ortamda şifa aramak ve Maraş Avucumda demek için, Ekinözü’nün bu şirin turizm merkezine hoş gelmelisiniz.

Nasıl Gidilir:

Kahramanmaraş ve Göksun üzerinden gelenler Elbistan’a 10 km kala sağa dönüp yolu 15 km boyunca takip ederek Ekinözü ilçesine ulaşabilirler. Orada bütün yollar ve levhalar sizi İçmelere ulaştıracaktır. Malatya ve Nurhak tarafından gelenlere ise daha kestirme bir yol önereceğiz. Elbistan kent merkezinden 15 km uzaklıkta bulunan İçmelere Belan geçidini kullanarak ulaşabilirsiniz. Macera tutkunuysanız çevre ilçelerden bisikletle bile gidebilirsiniz.