14 Mart 1972 – Maraş İli Adının Kahraman Maraş Olarak Değiştirilmesi Kanun Teklifinin Cumhuriyet Senatosunda Reddedilmesi

Güncelleme: 26 Mart 2020

Aşağıdaki metin, 14 Mart 1972 tarihli TBMM oturum tutanaklarından tarafımca metne aktarılmış olup, 10 Ocak 1972 tarihinde Millet Meclisi’nde kabul edilen, Maraş ili adının Kahraman Maraş olarak değiştirilmesini öngören kanun teklifinin Cumhuriyet Senatosu’nda görüşülmesini içermektedir.

14 Mart 1972, Salı

BİRİNCİ OTURUM

Açılma saati: 15:00

BAŞKAN: Başkanvekili Hayri Mumcuoğlu

KÂTİPLER: Bahriye Üçok (Cumhurbaşkanınca S. Ü.), Enver Bahadırlı (Hatay)

Maraş ili adının “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkında kanun teklifinin Millet Meclisince kabul olunan metni ve Cumhuriyet Senatosu İçişleri Komisyonu raporu (Millet Meclisi 2/162; Cumhuriyet Senatosu 2/12) (S. Sayısı : 59) (Ret) (1)

BAŞKAN — Bir önerge var, okutuyorum.

Yüksek Başkanlığa

Gündemin Tüzük gereğince bir defa görüşülecek işler kısmında bulunan Maraş ili adının “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkındaki kanun teklifinin gündemde mevcut işlere takdimen öncelikle görüşülmesini arz ve teklif ederim.

BAŞKAN — Önerge üzerinde söz isteyen sayın üye..? Yok. Önergeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler..? Etmeyenler..? Önerge kabul edilmiştir efendim.

CUMHURİYET SENATOSU S. Sayısı : 59

Maraş ili adının “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkında kanun teklifinin Millet Meclisince kabul olunan metni ve Cumhuriyet Senatosu İçişleri Komisyonu raporu (Millet Meclisi : 2/162; Cumhuriyet Senatosu : 2/12) (Ret)

Not : (Millet Meclisi S. Sayısı : 192)

CUMHURİYET SENATOSU BAŞKANLIĞINA

Millet Meclisinin 10 Ocak 1972 tarihli 26’ıncı Birleşimde öncelik ve ivedilikle görüşülerek işari oyla kabul edilen, Maraş ili adının “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkında kanun teklifi, dosyası ile birlikte sunulmuştur.

Saygılarımla.

Not: Bu teklif 17 Aralık 1969 tarihinde Başkanlıkça İlk Komisyona havale edilmiş ve Genel Kurulun 19 Mart 1971; 10 Ocak 1972 tarihli 74 ve 26’ıncı birleşimlerinde öncelik ve ivedilikle görüşülerek kabul edilmiştir. (Millet Meclisi S. Sayısı : 192)

MİLLET MECLİSİNİN KABUL ETTİĞİ METİN
Maraş İli Adının “Kahraman Maraş” Olarak Değiştirilmesi Hakkında Kanun

MADDE 1. — Maraş ili adı “Kahraman Maraş ili” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 2. — Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. — Bu kanunu İçişleri Bakanı yürütür.

İçişleri Komisyonu Raporu

Yüksek Başkanlığa

Millet Meclisinin 10 Ocak 1972 tarihli 26’ıncı birleşiminde öncelik ve ivedilikle görüşülerek işarı oyla kabul edilen, Maraş ili adının, “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkında kanun teklifi komisyonumuzun 18 Ocak 1972 tarihli birleşiminde İçişleri Bakanlığı temsilcisinin de hazır bulunduğu halde tetkik ve müzakere olundu.

Maraş ili Milli Mücadelemizde büyük yeri olan bir ilimizdir. Efsaneleşmiş Sütçü İmam ve Maraşlıların kahramanlığı ve Müstevlilere karşı ilk kurşunu atması, Maraş’ın tam 22 gün, gece gündüz çok ilkel silâhlarla her türlü vasıtalarla cihazlanmış koca bir orduyu topraklarından sürüp atması Türkiye çapında Millî Mücadele azmini kuvvetlendirmiş, ona ışık tutmuş ve yer yer düşmana karşı girişilen ve başarılan hareketlerde elde bir bayrak olarak taşınmıştır. Maraş iline İstiklâl Madalyası verilmesi bundandır. Bu madalya bugün Maraş Kalesindeki Bayrağa iliştirilmiş olarak bütün haşmetiyle durmaktadır.

Türk Milleti, Maraş ismini duyunca, bu ismin kahramanlık demek olduğunu bilir. Yani kahramanlık Maraş isminin bünyesinde mündemiçtir. Bunun dışında bir Maraş düşünülemez.

İşte bu düşüncelerledir ki; Maraş ismine ayrıca bir Kahraman ekinin ilâvesini komisyonumuz uygun bulmamıştır. Bu aynı mananın tekrarlanması demek olacaktır. Bunun dışında Maraş il ismi (Kahraman Maraş) alarak değiştirildiği takdirde:

1. Millî Mücadelede istilâya uğramış çile çekmiş ve düşmana karşı kahramanca savaşmış birçok illerimiz vardır. Bunlarda haklı olarak kendilerine bir sıfat arayacaklardır. Bunların kanunlaşması halinde il isimlerinde büyük kargaşalıklar husule gelecektir. Kanunlaşmazsa bu iller rencide olacak ve kıskançlık doğacaktır.

2. Maraş’ta köy muhtarlarının mühründen tutunuzda bütün basili kâğıtlarda değişiklikler yapılacak muameleler güçleşecek ve yemi yeni masraf kapıları açılacaktır.

3. Haritalar, paftalar, tarihler bilhassa Harp Tarihindeki isimlerin düzeltilmesi mümkün olamayacağından ileride iltibaslara sebebiyet verecektir.

4. Vilayet trafik numaraları değişecek, bu da hem karışıklığa ve hem de yeni masraflara yol açacaktır.

Bütün bu sebeplerden Komisyonumuz. Maraş isminin (Kahraman Maraş) olarak değiştirilmesini uygun bulmamış ve teklifin tümünü reddetmiştir.

Öncelik ve ivedilikle görüşülmek ve genel kurulun tasvibine sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa arz olunur.

Muhalefet Şerhi

Maraş İstiklâl mücadelemizin düşmana bilfiil ilk kurşun atan ve kahramanca dövüşen, bu suretlede tarihe geçen kahraman bir beldesi, yiğitler diyarıdır.

Bu ilimiz halkının Maraş’ta başlattığı mücadelesini, Gaziantep mücadelesinde yardım suretiyle devam ettirmiş olmasından Kahramanlık unvanının verilmesi ve Kahraman Maraş adının konulması hususundaki kanun teklifinin kabulü taraftan olduğum için tasarının reddine iştirak etmediğimi arz ederim.

14 Mart 1972 Tarihli Cumhuriyet Senatosu Oylaması

Maraş ili adının “Kahraman Maraş” olarak değiştirilmesi hakkında kanun teklifinin reddine dair Cumhuriyet Senatosu içişleri Komisyonu raporuna verilen oyların sonucu:

Üye sayısı: 183
Oy verenler: 114
Kabul edenler: 100
Reddedenler: 14
Çekinserler: O
Oya katılmıyanlar: 67
Açık üyelikler: 2

[Kabul Edenler]

[Reddedenler]

[Oya Katılmayanlar]

[Açık Üyelikler]

Eskişehir – 1
Sivas – 1
Yekün – 2

Millet Meclisi’nde kabul edildikten sonra yukarıdaki oturum tutanaklarında görüldüğü üzere Maraş’a Kahraman unvanı verilmesini öngören kanun teklifi Cumhuriyet Senatosu’nda reddedilmiştir. Millet Meclisi’ne iade edilen kanun teklifi, 2 Haziran 1972’de tekrar Millet Meclisi gündemine gelmiştir. İlgili tarihteki oturum tutanaklarını bu yazımızda bulabilirsiniz.